انواع سبزه عید با بذرهای مختلف و هسته مرکباب
بهترین سبزه عید کدام است؟ شما میتوانید انواع سبزهی عید را با استفاده از بذرها و دانههای مختلف آماده کنید. سبزه عید نماد حیات و شادابی است و قرار دادن سبزههای عید بر سر سفره هفت سین میتواند شما را برای شروع یک سال پرنشاط و شاد آماده کند.
قبل از آموزش کاشت سبزه عید باید بدانید که زمان سبز شدن سبزه و همچنین فوت و فنهای درست کردن سبزه عید و حتی ظرف سبزه با هم متفاوت است. از همین رو شما باید برای درست کردن بهترین سبزه برای عید همه جزئیات را در نظر داشته باشید.
از مهمترین جزئیاتی که لازم است در مورد طرز درست کردن سبزه عید بدانید آشنایی با زمان کاشت سبزه عید، انتخاب ظرف سبزه و آشنایی با مراحل آموزش کاشت سبزه عید است.
به یاد داشته باشید که زمان کاشت سبزه گندم با زمان کاشت سیاه دانه برای سبزه عید متفاوت است و از همین رو قبل از درست کردن سبزه باید به این نکات توجه کنید. در ادامه این بخش میتوانید با جزییات درست کردن انواع سبزه عید به روش صحیح و اصولی آشنا شوید.
۱- سبزه عید با هسته مرکبات؛ پرتقال، نارنج و لیمو
این روزها که فصل پرتقال و نارنج و البته لیمو شیرین است بعد از میل کردن این مرکبات تخم یا همان هسته آنها را دور نیندازید چون برای سبز کردن سبزه عید حسابی به دردتان میخورند. بهترین زمان کاشت سبزه عید با هسته نارنج و سایر مرکبات برای سفره هفت سین، ۳۰ بهمن یا روزهای ابتدایی اسفند است.
چون حدود دو هفته طول میکشد تا سبزه هسته مرکبات جوانه بزند. برای درست کردن سبزه هفت سین با تخم پرتقال و نارنج و لیموشیرین ابتدا هستهها را به مدت یک روز در آب خیس کنید. خیس کردن هسته را به این دلیل انجام میدهیم که پوست هسته به راحتی جدا شود. بعد از یک روز خیس خوردن در آب، پوست هسته به راحتی جدا میشود و کوچکترین آسیبی به هسته وارد نمیشود.
در یک گلدان که زیر آن دارای سوراخ است و زهکشی دارد مقداری خاک سبک بریزید. گلدان را با خاک سبک پر کنید و هستهها را به آرامی و دقت روی خاک بریزید. فاصله هستهها از هم نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد.
در این مرحله از درست کردن سبزه با هسته مرکبات باید روی هستهها یک لایه نازک خاک سبک بریزید. گلدان را با پلاستیک کاور کنید و منتظر جوانه زدن هستهها بمانید. معمولا بین ۲ هفته تا یک ماه طول میکشد تا هستهها جوانه بزنند و از دل خاک بیرون بیایند. بعد از اینکه هستهها جوانه زد کاور پلاستیکی را از دور گلدان بردارید.
۲- سبزه کنجد
دانه کنجد خام (بو داده نباشد) یکی از دانههایی است که رشد سریعی دارد و به درد سبزه عید دقیقه نودی میخورد. یک هفته قبل از عید هم میتوانید این سبزه فوری سفره هفت سین را آماده کنید به این ترتیب تا روز سیزده بدر یک سبزه سرحال و شاداب دارید.
- برای درست کردن سبزه هفت سین با کنجد باید کنجدها را به مدت چند ساعت در آب خیس کنید. حدود ۷ الی ۸ ساعت کافی است.
- بعد از خیس خوردن کنجد، روی ظرف مورد نظرتان یک پارچه نازک نخی بکشید. سپس دانههای کنجد خیس خورده را روی پارچه بریزید.
- چند روز زمان لازم است تا کنجدها جوانه بزنند و سبز شوند. اگر دوست دارید شکل متفاوتی از سبز داشته باشید میتوانید سبزه کنجد را دور یک بطری یا کوزه به هر اندازهای که دوست دارید سبز کنید. به همین ترتیب دور بطری یا کوزه گلی تمیز و پاکیزه را با یک پارچه نخی و تمیز بپوشانید و روی آن دانههای کنجد خیسخورده و لعابدار را بریزید. کنجدها چون خیس هستند و لعاب دارند روی پارچه میچسبند.
۳- سبزه ذرت
اگر تصمیم بگیرید برای سبزه عید امسال یک سبزه گلدانمانند داشته باشید بهتر است به سبزه «بذر ذرت» (بذر ذرت با دانه ذرت که با آن ذرت مکزیکی و پفیلا درست میکنند متفاوت است و باید آن را از مغازههای بذرفروشی تهیه کنید) فکر کنید.
بهترین زمان کاشت سبزه عید با ذرت سه هفته قبل از عید است اما اگر بار اولتان است یک ماه قبل از عید دست به کار شوید که اگر خراب شد دوباره سبزه را درست کنید. طرز تهیه سبزه بذر ذرت با سبزههای دیگر کمی متفاوت است. به مدت ۴ روز بذر ذرتها را خیس کنید و هر روز آب آنها را عوض کنید. ظرف ذرتها را عوض نکنید فقط آب ذرتها را عوض کنید. بعد از ۴ روز ذرتها را در یک پارچه تنظیف بریزید و روزی چند بار با اسپری روی آنها آب بپاشید.
روی پارچه تنظیف را با یک پارچه ترجیحا نخی دیگر بپوشانید تا جوانههای ذرت مرطوب بمانند و سبز شوند. بعد از جوانه زدن ذرتها باید آنها را در ظرف مورد نظر برای رشد کردن بریزید. میتوانید یک کار خلاقانه انجام دهید و تنگ ماهی و ظرف سبزه را یکی کنید.
برای این منظور یک سبد با سوراخهای ریز را داخل تنگ ماهی بگذارید. قطر سبد باید به اندازهای باشد که در تنگ ماهی جا شود و ثابت بماند. حالا دانههای جوانهزده ذرت را داخل سبد بریزید و داخل تنگ را با آب پر کنید. مقدار آب باید به حدی باشد که ذرتها در آب باشند.
فعلا ماهیها را در تنگ ماهی نیندازید. صبر کنید ۱۰ روز بگذرد، ذرتها ریشه کنند و سبز شوند و سپس ماهی را داخل تنگ بیندازید.
یادتان باشد تعداد دانهها داخل سبد باید متراکم باشد و به هم چسبیده و زیاد نباشند چون در این صورت به جای سبز شدن، پوسیده میشوند. تعداد آنقدر هم کم نباشد که یک سبزه کم پشت و تنک داشته باشید.
۴- سبزه تخم منداب و خاکشیر و خرفه
برای درست کردن این سبزه عید فوری زیبا و ابتکاری به صورت ترکیبی میتوانید روی یک صفحه پلاستیکی محکم و شق و رق شکل یک پروانه بکشید (یا هر شکل دیگری که دوست دارید) دور صفحه را با دقت به شکل پروانه ببرید.
روی پروانه را با پنبه بپوشانید و روی پنبه پارچه تنظیف بگذارید. پارچه تنظیف را با نخ و سوزن روی صفحه پلاستیکی بدوزید تا محکم و ثابت شود. تخم منداب را به مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید و یک لایه از آن را روی تنظیف بریزید. تخم خاکشیر و خرفه را که هر دو قرمز رنگ هستند با هم مخلوط کنید و به مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید. مخلوط خاکشیر و خرفه را روی جاهایی که دوست دارید قرمز شوند بریزید.
این سبزه باید سه روز در دمای اتاق باشد و روزی چهار الی پنج بار با اسپری آبیاری کنید. بعد از سه روز تعداد دفعات آبیاری را کم کنید و به روزی دو بار اسپری کردن آب اکتفا کنید. مدت زمان لازم برای سبز شدن این سبزه عید فوری و سریع یک هفته است.
میتوانید این سبزه را به شکل قلب یا هر شکل دیگری که دوست دارید آماده کنید. کافی است صفحه پلاستیکی را به شکل دلخواهتان برش بزنید و به همین ترتیب سبز کنید. برای
۵- سبزه عدس
«سبزه عدس» از جمله محبوبترین انواع سبزه عید در سفره هفت سین است. اتفاقا نحوه درست کردن سبزه عدس هم بسیار ساده است. برای درست کردن سبزه عدس ابتدا ۱۵ یا ۱۸ روز قبل از عید (حدود ۱۵ اسفند یا یکی دو روز زودتر) در یک کاسه مقداری عدس بریزید.
روی عدسها آب بریزید و چند روز در دمای اتاق بگذارید. عدس خیلی زود آب را به خودش جذب میکند پس مرتب آب عدس را هر روز چک کنید تا اگر کم شد دوباره اضافه کنید. بعد از ۴ الی ۵ روز روی عدسها یک پارچه نخی نمدار بگذارید و جایی نزدیک پنجره که هوایی معتدل و نه سرد و نه گرم دارد قرار دهید.
هر روز باید عدسها را با آب آبکشی کنید و پارچه نخی را هم بشویید و آب آن را بگیرید و دوباره روی عدسها بگذارید. صبر کنید تا عدسها جوانه بزنند. بعد از اینکه عدسها جوانه زدند آنها را آبکشی کنید و به ظرف اصلی سبزه منتقل کنید. برای اینکه یک سبزه پرپشت داشته باشید دانهها را به صورت کپهای در ظرف بریزید نه به صورت یک لایه نازک.
۶- سبزه ماش
«سبزه ماش» برای سفره هفت سین یکی از انواع سبزه عید پرطرفدار است. دلیل آن هم علاوه بر زیبایی این سبزه، مدت زمان کوتاه برای آماده شدن سبزه ماش است. طرز درست کردن سبزه ماش بسیار آسان است و به راحتی میتوان آن را در خانه تهیه کرد.
ماشهایی را که برای تهیه سبزه ماش انتخاب میکنید باید سالم و یکدست باشند و در آنها علائمی از شکستگی، پشه زدن، لکه و … وجود نداشته باشد. به عنوان یک نکته مهم آموزش کاشت سبزه عید باید توجه داشته باشید که از ظرف فلزی استفاده نکنید.
بهترین جنس برای ظرف تهیه سبزه ماش، جنس سفالی و چینی است. سعی کنید از ظرفهایی استفاده کنید که مجبور نباشید خاک زیادی را در آن بریزید.
۷- سبزه در پوست تخم مرغ
سبز کردن سبزه در پوست تخم مرغ یکی از جذابترین ایدهها برای درست کردن سبزه فانتزی عید است. نحوه کاشت سبزه عید در پوسته تخم مرغ بسیار ساده است، اما رعایت برخی فوت و فنها به شما کمک میکند تا سبزه شما زیباتر و پرپشتتر شود و جلوه زیباتری پیدا کند.
این ایده سبز کردن سبزه عید برای کودکان نیز بسیار جذاب است، از همین رو پیشنهاد میشود برای این کار حتماً از کودکان هم کمک بگیرید. برای کاشت سبزه عید تزیینی با پوست تخم مرغ ابتدا باید تخم مرغ را با استفاده از ضربه نوک سوزن از سمت بالا سوراخ کنید.
سپس سوزن را به دور تا دور قسمتی را که قصد سوراخ کردن دارید، فرو کنید و سوراخ روی تخم مرغ را بزرگتر کنید. بهتر است حدود یک سوم پوست تخم مرغ را جدا کنید تا فضای کافی برای رشد سبزه فراهم شود
۸- سبزه گندم
احتمالا برای همه ما ایرانیها، «سبزه گندم» نوستالژیکترین سبزه عید نوروز است. سبزه گندم به خاطر شکل و شمایل صاف و یکدست، خواص سبزه گندم و روش آسان کاشت و نگهداری، بهترین سبزه عید به حساب میآید. همچنین سبزه گندم به زمان بسیار کمتری برای آماده شدن نیاز دارد.
۹- سبزه سیاهدانه
کاشت سبزه عید با بذر «سیاهدانه» یکی از ایدههای جذاب برای سبز کردن سبزه عید نوروز است. شما میتوانید با استفاده از دانههای سالم و تازه سیاهدانه یک سبزه فوقالعاده زیبا و متفاوت برای نوروز آماده کنید.
۱۰- سبزه تخم کدو
کاشت سبزه عید با «تخمه کدو» یکی از متفاوتترین روشهای درست کردن سبزه نوروزی است. اما نحوه کاشت تخم کدو برای سبزه عید چگونه است؟ آیا چیزی در مورد طرز تهیه سبزه کدو در آب میدانید؟ سبزه تخم کدو را به روشهای مختلف در سبد، در آب و در تنگ ماهی یا خاک میتوانید درست کنید.
در اولین مرحله از روش تهیه سبزه تخم کدو باید تخمهها را برای حدود ۴۸ ساعت در آب بخیسانید. تخم کدو بافت بسیار سختی دارد و از همین رو برای سبز کردن آن لازم است برای ۲ روز در آب قرار بگیرد تا نرم شود. در طول این دو روز روزانه یک بار آب تخم کدوها را تعویض کنید. یادتان باشد برای کاشت سبزه عید با تخم کدو تنها باید از تخم کدوی خام استفاده کنید. تخم کدوی برشته شده و نمکی به هیچ عنوان برای سبز کردن مناسب نیست.
۱۱- سبزه ارزن
سبزه ارزن برای عید نوروز یکی از راحتترین و سریعترین انواع سبزه عید است. این سبزه بسیار زود رشد میکند و شباهت زیادی به سبزه گندم دارد. از همین رو برای افرادی که به دنبال آموزش سبزه فوری یکهفتهای هستند، سبزه ارزن گزینه بسیار مناسبی است.
۱۳- کاشت سبزه در خاک ژله ای
کاشت سبزه در خاک ژلهای یکی از جالبترین روشهای کاشت سبزه عید است که اتفاقا خیلی راحت و ساده است و جلوهای خاص به سبزه عید میبخشد. سبزه عید با خاک ژلهای یک جایگزین عالی به جای خاک معمولی است و نه تنها ظاهر زیباتری دارد، بلکه مراقبت از آن نیز بسیار سادهتر است.
کاشت سبزه در خاک ژلهای موجب میشود تا سبزه شما نیاز کمتری به آب دادن و مراقبت داشته باشد. برای کاشت سبزه با خاک ژلهای باید خاک ژلهای را برای چند ساعت در آب بریزید تا حجم آن افزایش پیدا کند.
سپس میتوانید بذر مورد نظر را روی خاک بریزید و چند روز یک پلاستیک روی آن قرار دهید تا جوانه بزند. در نهایت پلاستیک را بردارید و هر چند روز یک بار جوانهها را اسپری کنید. از بذرهای مختلف میتوانید برای سبز کردن روی خاک ژلهای استفاده کنید.
۱۴- روش درست کردن سبزه درختی برای عید
برای درست کردن سبزه درختی باید دانهها یا بذرهایی که لعاب میدهند مثل ارزن، خاکشیر، سیاه دانه و … را خیس کنید. البته میتوانید از عدس هم استفاده کنید. برای این کار دانهها را بعد از اینکه خیس کردید و جوانه زدند، یک ماکت به شکل توپ یا شکل درخت درست کنید.
یک اسفنج گرد را انتخاب کنید. میتوانید از توپ هم استفاده کنید و روی آن را با پنبه بپوشانید و پنبهها را به وسیله آبپاش خیس کنید. روی پنبه را یک پارچه تنظیف بکشید تا پنبهها ثابت بمانند. بهتر است توپ را به یک چوب وصل کنید تا ثابت بماند.
بذرها را بعد از ۵ تا ۶ ساعت که خیس و لعابدار شدند، روی پارچه بریزید به طوری که کل سطح پارچه، بذرها به ضخامت یکسان چسبیده باشند. روی بذرهای خیس را یک نایلون نازک بکشید. روزی چند بار روی بذرها را آب بپاشید تا خیس بمانند. وقتی بذرها جوانه زدند، نایلون را بردارید و دوباره روزی دو بار روی آنها را آب بپاشید تا حسابی سبز و توپی شوند.
۱۵- روش درست کردن سبزه عروسکی
برای سبز کردن سبزه روی عروسک معمولا از تخم شاهی یا تره تیزک استفاده میشود چون این بذر، بعد از خیس شدن به خوبی لعابدار میشود. برای تهیه سبزه عروسکی به مقداری بذر شاهی، یک جوراب نازک زنانه و یک عروسک پلاستیکی نیاز دارید.
میتوانید برای دامن عروسک با استفاده از تور سیمی، یک شکل دامن درست کنید، سپس روی آن را جوراب شیشهای بکشید و بذرها را بریزید. در این روش، تخم شاهیها را خیس کنید و بگذارید یک شب تا صبح بماند تا حالت ژلهای و چسبنده پیدا کند.
روی بدن عروسک از زیر گردن تا مچ دستها و روی پاها را جوراب بکشید. سپس تخم شاهیها را با دست به آرامی روی جوراب بمالید. این کار را به دقت و طوری انجام دهید که جوراب اصلا معلوم نباشد. هر روز با اسپری روی بذرها را آب بپاشید تا کاملا مرطوب بماند و سبز شوند.
۱۶- روش کاشت سبزه عید روی ابر یا اسفنج
یکی از بهترین روشها برای سبز کردن سبزه عید نوروز، سبز کردن سبزهها روی اسفنج یا یونولیت است. بهترین بذرها برای تهیه سبزه روی اسفنج، تخم منداب، خاکشیر، ارزن، شاهی و تخم خرفه است. این دانهها بعد از خیس خوردن، لعاب میدهند و حالت چسبندگی پیدا میکنند. در این روش روی یونولیت یا اسفنجی را که به شکل دلخواه فرم دادهاید، یک لایه تور بگذارید و با سنجاق محکم کنید.
بذرهای خیس خورده و آبکش شده (مثلا روش خیس کردن خاکشیر یا خرفه و منداب که در بالا توضیح داده شد را انجام دهید) را روی پارچه توری بریزید و رویشان را با آبپاش آب بپاشید تا به سطح بچسبند. وقتی همه بذرها چسبیدند، روی آنها را یک پلاستیک بکشید، طوری که هوا از بالای پلاستیک به بذرها نفوذ پیدا کند. اجازه دهید پلاستیک به مدت ۲ روز روی سبزهها بماند.
سپس پلاستیک را بردارید و تا دور روز اول، روزی دو بار با آبپاش، روی سبزهها اسپری کنید. از روزهای بعد، روزی یک بار آب اسپری کنید. سبزهها را تا زمان بلند شدن در محیط مناسب و با نور غیر مستقیم آفتاب نگه دارید.
بهترین زمان کاشت انواع سبزه برای سفره هفت سین عید
- بهترین زمان کاشت ماش برای سبزه عید ۱۸ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت ارزن برای سبزه عید ۱۶ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت خرفه برای سبزه عید ۲۲ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت عدس برای سبزه عید ۱۵ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت شنبلیله برای سبزه عید ۱۶ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت شاهی برای سبزه عید ۲۲ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت سیاه دانه برای سبزه عید ۱۰ تا ۱۵ اسفند است.
- بهترین زمان کاشت سبزه گندم برای عید روز ۲۰ اسفند است.
هر نوع دانه یا بذر برای انواع سبزه عید چقدر باید خیس بخورد؟
معمولا این سوال زیاد پیش میآید که برای کاشت انواع سبزه سفره هفت سین هر دانه یا بذر قبل از کاشت چند ساعت باید خیس بخورد:
دانههایی که باید حدود ۶ تا ۸ ساعت خیس بخورند
- یونجه (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۵ الی ۶ روز)
- شنبلیله (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی ۴ روز)
- تربچه (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۴ الی ۵ روز)
- کنجد (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۱ الی ۲ روز)
دانههایی که باید حدود ۱۰ الی ۱۸ ساعت خیس بخورند
- نخود و ارزن (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی چهار روز)
- ماش و عدس و سویا (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۳ الی ۵ روز)
- گندم و چاودار (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۲ الی سه روز)
- آفتابگردان (مدت زمان لازم برای جوانه زدن ۱ الی دو روز)